Công ty tôi không đóng BHXH, BHYT cho nhân viên, không ký hợp đồng lao động với bất kỳ nhân viên nào cả…Như vậy công ty sai phạm những gì, quyền lợi của tôi và các anh em khác trong công ty thì được giải quyết thế nào?
Câu hỏi tư vấn:
lao động với bất kỳ nhân viên nào cả. Tôi làm việc tại đây hơn 1 năm nhưng chưa được
nghỉ phép, có lần tôi đi công tác, bị ốm đột xuất phải vào viện cấp cứu nhưng khi về
công ty không thanh toán tiền viện phí và tiền thuốc điều trị cho tôi. Đến ngày
22/02/2016, tôi đang đi làm thì công ty gọi về thông báo là cho tôi nghỉ việc, mà việc
này tôi hoàn toàn không biết tại sao? Kế toán bảo với tôi là 1 tuần sau quay lại thanh
toán tiền lương, tuần sau, tức ngày 01/03/2016 tôi quay lại thanh toán thì chỉ tính cho
tôi nửa tháng lương tháng 2. Như vậy công ty sai phạm những gì, quyền lợi của tôi và
các anh em khác trong công ty thì được giải quyết thế nào? Cảm ơn nhiều.
Trả lời câu hỏi:
Chào bạn! Cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến V-Law, đối với trường hợp trên chúng tôi tư vấn như sau:
Thứ nhất, về việc công ty không ký hợp đồng lao động:
Theo Điều 18 Bộ luật Lao động 2012 quy định về nghĩa vụ giao kết hợp đồng lao động như sau:
“1. Trước khi nhận người lao động vào làm việc, người sử dụng lao động và người lao động
phải trực tiếp giao kết hợp đồng lao động.
…”
Cũng theo quy định tại Điều 16 Bộ luật lao động 2012 về Hình thức hợp đồng lao động
thì:
“1. Hợp đồng lao động phải được giao kết bằng văn bản và được làm thành 02 bản, người
lao động giữ 01 bản, người sử dụng lao động giữ 01 bản, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều
này.
2. Đối với công việc tạm thời có thời hạn dưới 03 tháng, các bên có
thể giao kết hợp đồng lao động bằng lời nói”.
Bạn làm ở công ty có thời hạn từ 3 tháng trở lên thì công ty có nghĩa vụ giao kết
hợp đồng bằng văn bản với bạn.Việc công ty không giao kết hợp đồng lao động bằng văn bản với bạn
khi đã làm việc ở công ty hơn một năm là trái với quy định của pháp luật về lao động.
Hành vi này nếu bị phát hiện sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định tại Điều 5. Nghị định
95/2013/NĐ-CP như sau:
“1. Phạt tiền người sử dụng lao động khi có một trong các hành vi: Không giao kết hợp đồng lao
động bằng văn bản đối với công việc cố định có thời hạn trên 3 tháng; không giao kết
đúng loại hợp đồng lao động với người lao động theo quy định tại Điều 22 của Bộ luật lao động theo
một trong các mức sau đây:
a) Từ 500.000 đồng đến 2.000.000 đồng với vi phạm từ 01 người đến 10 người lao động;
b) Từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng với vi phạm từ 11 người đến 50 người lao
động;
c) Từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng với vi phạm từ 51 người đến 100 người lao
động;
d) Từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng với vi phạm từ 101 người đến 300 người lao
động;
đ) Từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng với vi phạm từ 301 người lao động trở lên.
…”
Thứ hai, về việc người sử dụng lao động không tham gia Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y
tế:
Theo quy định tại Điều 2 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 thì các đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội
bắt buộc bao gồm:
“1. Người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao
gồm:
a) Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp
đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công
việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả hợp đồng lao động được
ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo
quy định của pháp luật về lao động;
b) Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03
tháng;…”
Như vậy, bạn thuộc đối tượng bắt buộc phải tham gia bảo hiểm xã hội.
Đồng thời, căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 186 Bộ Luật lao động 2012 quy định về
trách nhiệm tham gia bảo hiểm xã hội cho người lao động của người sử dụng lao động như sau:
” Người sử dụng lao động, người lao động phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế
bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp và được hưởng các chế độ theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã
hội và pháp luật về bảo hiểm y tế.”
Như vậy, về nguyên tắc, khi kí kết hợp đồng lao động với người lao động, người sử dụng lao động
phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc cho người lao động. Việc công ty bạn không cho người lao
động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc là vi phạm quy định của pháp luật.
Thứ ba, về việc công ty không cho người lao động nghỉ phép năm:
Theo quy định tại Điều 111 Bộ luật lao động 2012 quy định về nghỉ hằng năm thì:
“1. Người lao động có đủ 12 tháng làm việc cho một người sử dụng lao động thì được nghỉ
hằng năm, hưởng nguyên lương theo hợp đồng lao động như sau:
a) 12 ngày làm việc đối với người làm công việc trong điều kiện bình thường;
b) 14 ngày làm việc đối với người làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm
…
c) 16 ngày làm việc đối với người làm công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy
hiểm…”
Như vậy, theo quy định của pháp luật thì bạn làm việc tại công ty hơn một năm thì có thể được nghỉ
hàng năm là 12 ngày, 14 ngày hay 16 ngày tùy thuộc vào tính chất công việc. Người sử dụng lai động
phải thỏa thuận để quyết định ngày nghỉ hàng năm của người lao động. Bạn có thể nghỉ hàng năm một
lần hoặc chia thành nhiều lần. Công ty không cho bạn nghỉ phép năm là trái với quy định của Bộ Luật
lao động 2012.
Do đó, khi công ty cho bạn thôi việc thì căn cứ vào khoản 1 Điều 114 Bộ luật lao động 2012 thì:
“Người lao động do thôi việc, bị mất việc làm hoặc vì các lý do khác mà chưa nghỉ hằng năm hoặc
chưa nghỉ hết số ngày nghỉ hằng năm thì được thanh toán bằng tiền những ngày chưa nghỉ” thì
công ty phải thanh toán cho bạn bằng tiền những ngày bạn chưa nghỉ phép.
Thứ tư, về việc công ty cho bạn thôi việc không rõ lý do và không báo
trước:
Theo quy định tại Khoản 1 Điều 38 Bộ luật lao động năm 2012 thì người sử dụng lao động được
quyền đơn phương chấm dứt Hợp đồng lao động với người lao động trong các trường hợp sau đây:
“a, Người lao động thường xuyên không hoàn thành công việc theo hợp đồng lao
động;
b, Người lao động bị ốm đau, tai nạn đã điều trị 12 tháng liên tục đối với người làm
theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, đã điều trị 06 tháng liên tục, đối với người lao
động làm theo hợp đồng lao động xác định thời hạn và quá nửa thời hạn hợp đồng lao động đối với
người làm theo hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12
tháng mà khả năng lao động chưa hồi phục.
Khi sức khỏe của người lao động bình phục, thì người lao động được xem xét để tiếp tục giao kết
hợp đồng lao động;
c,Do thiên tai, hỏa hoạn hoặc những lý do bất khả kháng khác theo quy định của pháp luật,
mà người sử dụng lao động đã tìm mọi biện pháp khắc phục nhưng vẫn buộc phải thu hẹp sản xuất, giảm
chỗ làm việc;
d,Người lao động không có mặt tại nơi làm việc sau thời hạn quy định tại Điều 33 của Bộ luật
này.”
Tuy bạn và công ty không ký hợp đồng lao động nhưng công ty cho bạn thôi việc không lý do là đơn
phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật. Đồng thời, bạn làm việc ở công ty đã hơn 1 năm
theo đó tính tới thời điểm bạn bị cho thôi việc là hợp đồng lao động xác định thời hạn nên công ty
có nghĩa vụ báo trước ít nhất 30 ngày trước khi đơn phương chấm dứt hợp đồng. Công ty bạn cũng
vi phạm về thời gian báo trước.
Theo quy định tại Điều 42 Bộ luật lao động năm 2012 khi công ty bạn đơn phương chấm dứt hợp đồng
lao động thì bạn được hưởng những quyền lợi sau:
– Được nhận sổ lao động. Được hưởng quyền lợi về bảo hiểm xã hội theo quy định.
– Được thanh toán các quyền lợi doanh nghiệp còn nợ và các quyền lợi vật chất khác quy định tại
thoả ước lao động tập thể.(nếu có)
– Được nhận trở lại làm việc theo hợp đồng lao động đã giao kết và được trả tiền lương, bảo hiểm xã
hội, bảo hiểm y tế trong những ngày không được làm việc cộng với ít nhất 02 tháng tiền lương theo
hợp đồng lao động.
– Trường hợp bạn không muốn tiếp tục làm việc, thì ngoài khoản tiền bồi thường quy định nêu trên
công ty phải trả trợ cấp thôi việc (mỗi năm làm việc nhận 1 tháng lương)
– Trường hợp công ty không muốn nhận lại bạn và bạn đồng ý, thì ngoài khoản tiền bồi thường quy
định nêu trên và trợ cấp thôi việc, hai bên thỏa thuận khoản tiền bồi thường thêm nhưng
ít nhất phải bằng 02 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động để chấm dứt hợp đồng lao động.
– Trường hợp không còn vị trí, công việc đã giao kết trong hợp đồng lao động mà bạn vẫn muốn làm
việc thì ngoài khoản tiền bồi thường quy định tại nêu trên, hai bên thương lượng để sửa đổi, bổ
sung hợp đồng lao động.
– Trường hợp vi phạm quy định về thời hạn báo trước thì công ty phải bồi thường cho bạn một khoản
tiền tương ứng với tiền lương của bạn trong những ngày không báo trước.
Thứ năm, về việc công ty không trả đủ lương tháng 2/2016.
Việc bạn không ký kết hợp đồng không có nghĩa là giữa bạn và công ty không có quan hệ lao động. Khi
tồn tại mối quan hệ lao động giữa bạn và công ty, công ty có nghĩa vụ phải đảm bảo mọi quyền lợi mà
pháp luật quy định cho bạn.
Về việc công ty chỉ trả một nửa lương tháng 2 , đồng thời trả lương không đúng kỳ hạn luật định mà
không có lý do chính đáng (Điều 95 Bộ luật lao động 2012) đã vi phạm Khoản 3 Điều 13 Nghị
định 95/2013/NĐ-CP. Theo đó, công ty sẽ bị phạt:
” a) Từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng với vi phạm từ 01 người đến 10 người lao
động;
…
đ) Từ 40.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng với vi phạm từ 301 người lao động trở lên.
Ngoài ra, công ty còn bị:
a) Buộc trả đủ tiền lương cho người lao động theo quy định;
b) Buộc trả khoản tiền lãi của số tiền lương chậm trả cho người lao động tính theo lãi
suất tối đa áp dụng đối với tiền gửi không kỳ hạn do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố tại thời
điểm trả lương.”
Như vậy, công ty bạn có các hành vi vi phạm quy định của pháp luật về lao động gồm:
– Không giao kết hợp đồng với nguồi lao động bằng văn bản đối với người lao động làm việc từ 3
tháng trở lên;
– Không tham gia BHYT, BHXH, Bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động;
– Không cho người lao động nghỉ phép năm;
– Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật;
– Không trả lương đúng kì hạn cho người lao động.
Thứ sáu, tư vấn phương án giải quyết.
Để bảo vệ quyền lợi của bạn cũng như những người lao động khác trong công ty bạn thì:
Căn cứ vào hành vi mà công ty đã thực hiện ở trên, bạn có thể gửi Đơn tố cáo đến Chủ tích Ủy ban
nhân dân cấp Huyện hoặc Thanh tra Lao động thuộc Sở Lao động thương binh Xã hội cấp tỉnh nơi công
ty đang đặt trụ sở để yêu cầu họ giải quyết (Điều 36, 37 Nghị định 95/2013/NĐ-CP).
Ngoài ra, bạn có thể khởi kiện ra Tòa án nhân dân quận/huyện nơi công ty có trụ sở để yêu cầu giải
quyết vì công ty đã có hành vi làm ảnh hưởng tới quyền lợi của bạn.
Trên đây là nội dung tư vấn của
V-Law về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Công ty không đóng
bảo hiểm, người lao động được quyền lợi gì?
. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ
pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực
tuyến – Số điện thoại liên hệ
1900.6198
để được giải đáp, hỗ trợ kịp
thời.
