Kể từ ngày 1-1-2007, quyền lợi của khoảng 10.000 lao động có thu nhập cao tại TP.HCM và cả nước sẽ bị kéo giảm bởi qui định về mức trần đóng bảo hiểm xã hội (BHXH).
Lao động thu nhập cao bị giảm quyền
Luật BHXH khống chế mức trần đóng BHXH. Theo đó, người lao động dù có lương cao đến mấy cũng chỉ được phép đóng không quá 20 tháng lương tối thiểu.
Ông Nguyễn Hữu Thiết, GĐ nhân sự công ty Dutch Lady VN so sánh: một nhân viên nữ 33 tuổi có mức lương hiện tại là 22 triệu đồng. Mức tăng lương bình quân từ 5-8%/năm. Nhân viên này đóng BHXH từ năm 1999. Khi về hưu vào năm 2028 cô sẽ nhận được lương hưu hàng tháng là 33 triệu đồng. Tuy nhiên do bị khống chế mức trần BHXH (20 x 450.000 đồng = 9 triệu đồng), cô chỉ nhận được 7,1 triệu đồng/ tháng tiền lương hưu. Qui định này gây bất lợi cho người lao động.
Người lao động có thu nhập trên 9 triệu đồng cho rằng luật BHXH mang lại cho họ nhiều thiệt hại. Tuy giảm mức đóng BHXH nhưng thu nhập sau thuế của họ tăng không đáng kể vì bị khấu trừ bởi thuế thu nhập. Chưa hết, trợ cấp ốm đau, thai sản bị suy giảm do các khoản này được chi trả dựa vào mức trần đóng BHXH. Ông Thiết tính toán thêm: trước đây, nếu nghỉ sinh, lao động nữ (mức lương 22 triệu đồng) sẽ được bốn tháng lương cơ bản và một tháng trợ cấp tã lót không thuế, tổng cộng là 5 x 22 triệu đồng. Từ năm 2007, cô sẽ chỉ nhận được 4 tháng x 9 triệu đồng và 900.000 đồng phụ cấp tã lót”.
Bà Lê Kim Anh, giám đốc nhân sự cty Avon VN bày tỏ “Vì vậy lao động nữ không thể yên tâm nghỉ sinh bốn hay sáu tháng để cho con bú. Với trợ cấp thai sản bị suy giảm, lao động nữ phải đi làm sớm hơn. Như vậy, qui định này liệu có khuyến khích được việc cho con bú bằng sữa mẹ không?”.
“Khi trẻ làm cật lực, khi già không đủ sống” là lo lắng của nhiều lao động có thu nhập cao. Chị Nguyễn Thu Hường, đại diện người lao động, nói “Chúng tôi đóng thuế thu nhập nhiều nhưng quyền lợi về BHXH chưa được qui định thỏa đáng”. Nhiều lao động cho rằng trợ cấp hưu trí cho lao động có thu nhập trên 9 triệu đồng/tháng bị tụt giảm điều này khiến họ không an tâm đi làm. Họ cảm thấy công sức mình bỏ ra không được bù đắp xứng đáng.
Thực tế hiện nay, nhiều doanh nghiệp có chính sách thu hút lao động thông qua việc đãi ngộ bằng lương cao. Việc đóng BHXH với mức lương cao giúp người lao động có thể nhận được khoản trợ cấp tương đương với lương khi xảy ra sự kiện bảo hiểm. Khi về hưu họ có thể tự sống sung túc, không phải trông chờ vào con cháu, vào xã hội. Qui định mức trần đóng BHXH có thể làm giảm hiệu quả làm việc của họ. Nhiều doanh nghiệp đang lo sợ sẽ mất những lao động có tay nghề cao, chuyên môn giỏi vì qui định này.
Thành lập quĩ hưu trí bổ sung?
Nhằm giúp người lao động yên tâm về cuộc sống hưu trí, nhiều ý kiến đề xuất giải pháp thành lập quĩ hưu trí bổ sung. Mức đóng quĩ này tùy thuộc vào sự thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động. khi về hưu, người lao động sẽ được chi trả một khoản tiền theo đúng thỏa thuận đã cam kết. Ông Nguyễn Hữu Thiết đề nghị “Xin cho phép các doanh nghiệp chúng tôi được trích lập quĩ hưu trí bổ sung cho các nhân viên của mình. Quĩ này được bảo vệ độc lập với nguồn quĩ kinh doanh của công ty. Trường hợp doanh nghiệp làm ăn thua lỗ dẫn đến phá sản thì quĩ hưu trí bổ sung này sẽ không bị trưng thu để thanh toán nợ của doanh nghiệp. Xã hội chúng ta phải có nhiều người cao tuổi và giàu, sống ung dung, sung túc bằng chính đồng tiền, sức lực mình làm ra hồi trẻ”.
