Tư vấn về nghỉ hưu trước tuổi khi suy giảm khả năng lao động

Bởi

9 Tháng Mười, 2019

1997

Nội dung tư vấn:

Xin kính chào các anh, chị trong V-Law. Tôi tên là Nguyễn Đ N sinh 12/1957 đã làm việc hưởng lương biên chế trong cơ quan nhà nước là Trạm Y tế xã trực thuộc Trung Tâm Y tế huyện và tham gia đóng BHXH từ 01/09/1977 liên tục cho đến nay đã hơn 38 năm, ngoài ra tôi cũng tham gia đóng bảo hiểm thất nghiệp từ năm 2009 cho đến nay.

Yêu cầu tư vấn:

Nay vì lý do mắc nhiều bệnh không đảm bảo công việc nên tôi muốn
xin Trung tâm Y tế cho tôi đi giám định sức khỏe tại Trung tâm giám định sức khỏe tỉnh để được nghỉ
hưu sớm. Giả sử tôi đi giám định và kết quả mất sức trên 61% thì tôi sẽ được nghỉ hưu sớm do mất
sức, vậy tôi sẽ nhận được những chế độ nào?. Cụ thể ngoài khoản:

1/ lương hưu (bị trừ số % tương đương do có số năm nghỉ hưu sớm)

2/ hưởng trợ cấp một lần (là tham gia công tác từ năm thứ 31 trở
đi mỗi năm được nửa tháng lương) thì tôi có được nhận?

3/ trợ cấp thôi việc là mỗi năm công tác được nửa tháng lương như
người làm đơn xin nghỉ việc hay không?

Trả lời tư vấn:

Cảm ơn bác đã tin tưởng và gửi yêu cầu tư vấn đến V-Law, về vấn đề của bác Công ty tư vấn như sau:

1. Về điều kiện để được hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động quy
định tại Điều 55 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 như sau:

“Điều 55. Điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động

1. Người lao động quy định tại các điểm a, b, c, d, g, h và i khoản 1 Điều 2 của Luật này khi
nghỉ việc có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên được hưởng lương hưu với mức thấp hơn so với
người đủ điều kiện hưởng lương hưu quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều 54 của Luật này nếu
thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Từ ngày 01 tháng 01 năm 2016, nam đủ 51 tuổi, nữ đủ 46 tuổi và bị suy giảm khả năng lao động
từ 61% trở lên thì đủ điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động. Sau đó mỗi năm tăng
thêm một tuổi cho đến năm 2020 trở đi, nam đủ 55 tuổi và nữ đủ 50 tuổi thì mới đủ điều kiện hưởng
lương hưu khi suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên;

Vậy đối với trường hợp của bác, bác đang là đối tượng theo quy định tại điểm c Khoản
1 Điều 2 Luật BHXH 2014, và hiện nay bác đã 58 tuổi 4 tháng. Chiểu theo luật định,
nếu kết quả quả định suy giảm khả năng lao động trên trên 61% khả năng lao động
thì bác sẽ thuộc đối tượng được nghỉ hưu trước tuổi theo luật định.

2. Các quyền lợi mà bác được hưởng khi nghỉ hưu trước tuổi.

Thứ nhất: Là lương hưu, về mức lương hưu sẽ theo quy
định tại Điều 56 .

” Điều 56 Mức lương hưu hằng tháng

1. Từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành cho đến trước ngày 01 tháng 01 năm 2018, mức lương hưu
hằng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 54 của Luật này được tính bằng 45% mức
bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội quy định tại Điều 62 của Luật này tương
ứng với 15 năm đóng bảo hiểm xã hội, sau đó cứ thêm mỗi năm thì tính thêm 2% đối với nam
và 3% đối với nữ; mức tối đa bằng 75%.

3. Mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 55 của Luật này
được tính như quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này, sau đó cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy
định thì giảm 2%.

Trường hợp tuổi nghỉ hưu có thời gian lẻ đến đủ 06 tháng thì mức giảm là 1%, từ trên 06 tháng
thì không giảm tỷ lệ phần trăm do nghỉ hưu trước tuổi.

Như vậy đối với trường hợp của bác thì căn cứ vào thông tin bác cung cấp Công ty xin
được tính lương hưu của bác như sau:

Lương hưu: ( 45% + 23*2) * Bình quân tiền lương.

Trong đó:

45% là mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH tương ứng 15 năm đóng BHXH.

23* 2 là 23 năm tiếp theo đóng BHXH.

Tuy nhiên Luật BHXH quy định mức tối đa 75% mức bình quân tiền lương đóng BHXH, và nếu
bác nghỉ hưu trước tuổi thì thời gian bác nghỉ hưu trước tuổi là 1 năm 8 tháng. Vì
vậy mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi sẽ bị trừ 2%, nhưng do có thời gian lẻ là 4 tháng nên
theo Khoản 3 của Luật này bác sẽ bị giảm 1% nữa, tổng cộng bác sẽ bị giảm 3%
lương hưu khi nghỉ hưu trước tuổi vậy tổng lương hưu của bác được hưởng chỉ còn 72
% mức bình quân tiền lương đóng BHXH.

Thứ hai: Là về trợ cấp một lần khi nghỉ
hưu.

Được quy định tại Điều 58 Luật BHXH năm 2014 như sau:

“ Điều 58. Trợ cấp một lần khi nghỉ hưu

1. Người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội cao hơn số năm tương ứng với tỷ
lệ hưởng lương hưu 75% thì khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu còn được hưởng trợ cấp một lần.

2. Mức trợ cấp một lần được tính theo số năm đóng bảo hiểm xã hội cao hơn số năm tương ứng với
tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, cứ mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội thì được tính bằng 0,5 tháng mức bình
quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.”

Theo Luật BHXH người lao động khi nghỉ hưu nếu có thời gian đóng bảo hiểm trên 30 năm, thì từ năm
thứ 31 trở đi, mỗi năm được nhận trợ cấp một lần bằng 0,5 tháng lương bình quân đóng BHXH theo cách
tính như trên. Và hiện nay bác đã đóng BHXH hơn 38 năm, vì thế từ năm thứ 31 đến năm thứ
38 bác đã đóng BHXH là 8 năm, vì thế số tiền trợ cấp một lần khi nghỉ hưu của bác
của bác sẽ là: ( 8 * 0,5 = 4 ). Vậy bác sẽ nhận được khoản trợ cấp một lần khi nghỉ
hưu bằng 4 tháng lương bình quân đóng BHXH.

Ngoài ra trong thời gian hưởng chế độ hưu trí bác sẽ được cấp thẻ BHYT để sử dụng,
được quy định tại Khoản 4 Điều 18 Luật BHXH 2014.

Như vậy đối với trường hợp của bác khi bác nghỉ hưu trước tuổi bác sẽ nhận được các
chế độ sau: Lương hưu, Trợ cấp một lần khi nghỉ hưu, và hưởng bảo hiểm y tế.

Về trợ cấp thôi việc mà bác có yêu cầu tư vấn thì căn cứ theo quy định tại Điều 48
Bộ Luật Lao động 2012 quy định về trợ cấp thôi việc và Điều 36 BLLĐ thì khi bác nghỉ
hưu bác sẽ không được nhận trợ cấp thôi việc.

“Điều 48 Trợ cấp thôi việc

1. Khi hợp đồng lao động chấm dứt theo quy định tại các khoản 1, 2, 3, 5, 6, 7, 9 và 10 Điều 36
của Bộ luật này thì người sử dụng lao động có trách nhiệm chi trả trợ cấp thôi việc cho người lao
động đã làm việc thường xuyên từ đủ 12 tháng trở lên, mỗi năm làm việc được trợ cấp một nửa tháng
tiền lương.

Điều 36. Các trường hợp chấm dứt hợp đồng lao động
…
3. Hai bên thoả thuận chấm dứt hợp đồng lao động.

4. Người lao động đủ điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội và tuổi hưởng lương hưu theo
quy định tại Điều 187 của Bộ luật này.
…”

Một vấn đề nữa là bác có tham gia đóng bảo hiểm thất nghiệp từ năm 2009 cho đến nay,
nhưng bác cũng không được hưởng trợ cấp thất nghiệp căn cứ theo khoản 1 Điều
49 Luật Việc làm 2013.

“Người lao động quy định tại khoản 1 Điều 43 của Luật này đang đóng bảo hiểm thất nghiệp được
hưởng trợ cấp thất nghiệp khi có đủ các điều kiện sau đây:

1. Chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc, trừ các trường hợp sau
đây:

a) Người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc trái pháp
luật;

b) Hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hằng tháng;”