Luật lao động vẫn thuộc lĩnh vực tư pháp bởi trong lĩnh vực lao động, có thể áp dụng được nguyên tắc: các bên của quan hệ lao động có thể được làm tất cả những gì mà luật pháp không ngăn cấm.
Nguyên tắc các bên của quan hệ lao động được làm những gì mà luật không cấm.
Đây là nguyên tắc riêng, đặc trưng của lĩnh vực tư pháp, có thể áp dụng rất rộng rãi trong quan hệ lao động, đối với hầu hết các phương diện như: việc làm, học nghề, HĐLĐ, thỏa ước lao động tập thể, bồi thường thiệt hại, giải quyết tranh chấp lao động… và quan hệ giữa các đại diện lao động. Ngay trong những vấn đề “cứng” thuộc quan hệ lao động như an toàn, vệ sinh lao động thì những tiêu chuẩn luật quy định cũng có thể coi đó chỉ là những tiêu chuẩn tối thiểu. Nhà nước vẫn cho phép các bên của quan hệ lao động thỏa thuận việc đóng bảo hiểm chỉ do người sử dụng lao động đảm nhiệm theo mức luật định cho cả hai bên hoặc các bên có thể thỏa thuận giải quyết những tranh chấp về bảo hiểm xã hội (khoản b Điều 153 BLLĐ). Các cơ quan chức năng có thể sử dụng quyền lực công trong quản lý nhà nước về lao động, giải quyết tranh chấp lao động nhưng vẫn phải tôn trọng thỏa thuận hợp pháp của các bên và đặc biệt, sự can thiệp của công quyền không được làm đổ vỡ quan hệ lao động.
Như vậy, quan hệ trong lĩnh vực lao động thuộc các quan hệ tư và luật lao động thuộc lĩnh vực tư pháp. Nhận thức này sẽ chi phối quá trình xây dựng pháp luật lao động cho phù hợp với tính chất của quan hệ xã hội mà nó điều chỉnh. Trước đây, do không xác định được tính chất tư pháp hay công pháp của quan hệ lao động, nhiều quan điểm đã đồng nhất quan hệ lao động làm công với quan hệ lao động của công chức nhà nước dẫn đến tình trạng trong một thời gian dài, qua hàng chục lần soạn thảo nhưng nước ta không ban hành được BLLĐ. Hiện nay, nếu quan điểm luật lao động là lĩnh vực luật tư được thừa nhận chính thức thì nó còn có thể góp phần giải quyết những vướng mắc trên thực tế: nếu những quy định của người sử dụng lao động không vi phạm bất cứ nội dung nào của pháp luật thì nó có giá trị đối với đơn vị của người sử dụng lao động đó; nếu thỏa thuận tự nguyện của các bên không vi phạm pháp luật sẽ có giá trị đối với các bên…
Luật sư có thể cung cấp những dịch vụ pháp lý về lao động nào?
(i) Hợp đồng lao động: Tư vấn các vấn đề pháp lý đối với Hợp đồng lao động và các hợp đồng liên quan khác. Soạn thảo hợp đồng lao động nhằm đảm bảo tối đa quyền và lợi ích của các bên;
(ii) Nội quy lao động, thỏa ước lao động tập thể: Tư vấn, xây dựng, đưa ra giải pháp và soạn thảo, đăng ký thỏa ước lao động tập thể, nội quy lao động phù hợp với hoạt động kinh doanh, mô hình sản xuất của doanh nghiệp;
(iii) Xử lý kỉ luật: Tư vấn về điều kiện, quy trình xử lý kỷ luật người lao động, đánh giá tính hợp pháp của quyết định xử lý kỷ luật lao động, về tiền bồi thường, trợ cấp thôi việc, mất việc, thất nghiệp và các trợ cấp có liên quan khác, đại diện cho doanh nghiệp đám phán các vấn đề về thủ tục xử lý kỉ luật;
(iv) Giải quyết tranh chấp lao động: Hỗ trợ khách hàng giải quyết tranh chấp lao động, bảo vệ tối đa quyền và lợi ích của khách hàng, đại diện khách hàng tham gia giải quyết tranh chấp tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Đại diện cho doanh nghiệp/người lao động tham gia tố tụng giải quyết tranh chấp lao động;
(v) Công đoàn: Tư vấn và hỗ trợ khách hàng giải quyết các vấn đề pháp lý đối với quy chế và quá trình hoạt động của công đoàn, cập nhật các văn bản pháp luật và các chính sách mới liên quan đến chính sách, kinh phí công đoàn…;
(vi) Bảo hiểm xã hội: Tư vấn, rà soát, đăng kí, kê khai và đưa ra các giải pháp về các vấn đề pháp lý đối với các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp… và nghĩa vụ của doanh nghiệp, người lao động trong công tác bảo hiểm. Soạn thảo, hoàn thiện và đăng kí thang lương, bảng lương cho doanh nghiệp;
(vii) Tuyển dụng, đào tạo, học nghề: Tư vấn, rà soát và đưa ra các giải pháp về các vấn đề pháp lý đối với quy trình tuyển dụng nhân sự, đào tạo, học nghề; cập nhật các văn bản pháp luật và các chính sách mới liên quan dạy nghề, học nghề;
(viii) Hoàn thiện và cung cấp các biểu mẫu: Các hợp đồng và các quyết định ban hành,…
