Để so sánh bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm xã hội tự nguyện, chúng ta có thể dựa vào các tiêu chí như: khái niệm; đối tượng tham gia; mức đóng hàng tháng; các chế độ được hưởng…
Quy định chung về bảo hiểm xã hội
Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội.
Nhà nước luôn khuyến khích, tạo điều kiện để cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia bảo hiểm. Ngoài ra, còn có những chính sách hỗ trợ người tham gia bảo hiểm tự nguyện; bảo hộ quỹ bảo hiểm xã hội và có biện pháp bảo toàn, tăng trưởng quỹ. Khuyến khích người sử dụng lao động và người lao động tham gia bảo hiểm hưu trí bổ sung. Ưu tiên đầu tư phát triển công nghệ thông tin trong quản lý bảo hiểm. Ban hành, tổ chức thực hiện văn bản pháp luật, chiến lược, chính sách bảo hiểm.
Sự khác nhau giữa bảo hiểm xã hội tự nguyện và bảo hiểm xã hội bắt buộc
Căn cứ theo quy định của Luật bảo hiểm xã hội năm 2014, bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện và bắt buộc có sự khác nhau cơ bản như sau:
| Tiêu chí phân biệt | Bảo hiểm xã hội tự nguyện | Bảo hiểm xã hội bắt buộc |
| Khái niệm | BHXH tự nguyện là loại hình BHXH do Nhà nước tổ chức mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình và Nhà nước có chính sách hỗ trợ tiền đóng BHXH để người tham gia hưởng chế độ hưu trí và tử tuất. | BHXH bắt buộc là loại hình BHXH do Nhà nước tổ chức mà người lao động và người sử dụng lao động phải tham gia. |
| Đối tượng tham gia | Người tham gia BHXH tự nguyện là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. | – Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động;
– Cán bộ, công chức, sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân, quân đội nhân dân; – Người hoạt động không chuyên trách ở xã phường, thị trấn; – Người đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. |
| Chế độ được hưởng khi tham gia
|
– Chế độ hưu trí.
– Chế độ tử tuất. |
– Chế độ ốm đau.
– Chế độ thai sản. – Chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp. – Chế độ hưu trí. – Chế độ tử tuất. |
| Trách nhiệm đóng bảo hiểm | Người tham gia BHXH tự nguyện. | – Người lao động.
– Người sử dụng lao động. |
| Mức đóng hàng tháng | Người lao động đóng 22% mức thu nhập tháng do người lao động lựa chọn, tối đa không quá 20% mức lương cơ sở. | – Người lao động đóng 9% mức lương đóng BHXH vào Quỹ BHXH và Quỹ bảo hiểm thất nghiệp.
– Người sử dụng lao động đóng 18,5% mức lương đóng BHXH vào Quỹ BHXH và Quỹ bảo hiểm thất nghiệp. |
| Phương thức đóng | Người tham gia BHXH tự nguyện có thể lựa chọn một trong các phương thức đóng dưới đây:
– Hằng tháng. – 03 tháng một lần. – 06 tháng một lần. – 12 tháng một lần. – Đóng một lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá 05 năm một lần. – Đóng một lần cho những năm còn thiếu đối với người tham gia BHXH đã đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu theo quy định nhưng thời gian đóng BHXH còn thiếu không quá 10 năm (120 tháng) thì được đóng cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu. |
Người sử dụng lao động:
– Hằng tháng. Người lao động: – Hằng tháng. – 3 tháng, 06 tháng, 12 tháng một lần hoặc đóng trước một lần theo thời hạn ghi trong hợp đồng đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài. |
Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest:
- Bài viết trong lĩnh vực pháp luật lao động nêu trên được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
- Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý Vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
- Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6198, E-mail: info@everest.org.vn.
