Lao động là nguồn tài nguyên quý giá nhất của một quốc gia. Chính vì vậy, mỗi quốc gia trong hệ thống chính sách của mình, đều quan tâm tới lĩnh vực sử dụng lao động và vì thế, sẽ tìm cách thực hiện việc quản lí có hiệu quả nguồn nhân lực.
1.Khái niệm quản lí nhà nước về lao động
Quản lí nhà nước về lao động có thể được nhìn nhận dưới những góc độ khác nhau:
Dưới góc độ pháp luật lao động, quản lí nhà nước về lao độns là một chế định của luật lao động. Nó bao gồm tổng thể các quy phạm pháp luật điều chỉnh quan hệ quản lí lao động giữa nhà nước và các chủ thể khác trong xã hội. Các hành vi quản lí lao động, các hoạt động sử dụng lao động, vấn đề giải quyết việc làm cho người lao động… thuộc phạm vi của quản lí nhà nước về lao động và vì vậy được thực hiện trên cơ sở các quy định của pháp luật lao động.
Quản lí nhà nước về lao động là hình thức quản lí lao động đặc biệt và có hiệu quả to lớn trong thực tiễn. Điều này có được là nhờ ở chức năng của nhà nước cũng như từ sức mạnh vốn có của bản thân nhà nước. Quyền lực, tính bắt buộc chính là những yêu không thể thiếu được và có tính đặc dụng trong quản lí nhà nước về lao động. Đặc điểm về chủ thể quản lí, tính chất quản lí và mục tiêu quản lí chính là lí do căn bản tạo nên sự khác biệt giữa quản lí nhà nước về lao động so với các dạng quản lí khác được sử dụng trong các doanh nghiệp, kể cả các doanh nghiệp nhà nước.
2.Nội dung cơ bản của quản lí nhà nước về lao động
Theo quy định của pháp luật, quản lí nhà nước về lao động có bảy nội dung cơ bản, theo đó có thể phân thành ba nhóm như sau:
Nhóm một: Bao gồm các nội dung pháp lí chung phục vụ cho nhu cầu phát triển lực lượng lao động.
Nhóm hai: bao gồm các nội dung nhằm tạo điều kiện cho việc xác lập – duy trì và phát triển quan hệ lao động.
Nhóm ba: bao gồm các nội dung nhằm đảm bảo cho sự duy trì, ổn định, làm lành mạnh môi trường lao động và quan hệ lao động.
Tuy nhiên nếu nhìn tổng quát, quản lí nhà nước về lao động có thể quy về hai mảng nội dung cơ bản là: (i) Xây dựng chính sách pháp luât và tổ chức, hướng dẫn thi hành các chính sách, pháp luật lao động liên quan tới việc làm, thị trường lao động, việc điều chỉnh mối quan hệ lao động, tiền luong và thu nhập của người lao động, bảo hộ lao động, bảo hiểm xã hội đối với người lao động, chế độ sử dụng lao động, chính sách hợp tác quốc tế về lao động… (ii) Thực hiện sự điều hành cả ở tầm vĩ mô và vi mô đối với quá trình quản lí lao động, tổ chức thanh tra, kiểm tra việc thực thi chính sách, pháp luật lao động xử lí các vi phạm pháp luật lao động và giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình lao động.
3.Các cơ quan quản lí nhà nước về lao động
Từ trước đến nay, việc quản lí nhà nước về lao đông đã được giao cho hệ thống các cơ quan hành chính nhà nước. Sở dĩ có vĩ đề đó là xuất phát từ chức năng của hệ thống các cơ quan đó như điều kiện và khả năng thực hiện công tác quản lí các mặt đời sống xã hội của nó.
Theo quy định của pháp luật, “Chính phú thống nhất quản lính; nước về lao động trong phạm vi cả nước”. Quy định đó thể hiện rò:
– Chính phủ là cơ quan quản lí nhà nước về lao động có thẩm quyền chung cao nhất. Chính phủ phải chịu trách nhiệm trước Quốc hội và trước nhà nước về toàn bộ công tác quản lí nhà nướcvề lao động.
Chính phủ phải xây dựng một bộ máy quyền lực nhà nước để phục vụ cho việc quản lí nhà nước về lao động của mình.
Hoạt động quản lí nhà nước về lao động mang tính hành chính nhà nước do đó Chính phủ và các cơ quan do Chính phủ thành lập sẽ sử dụng các biện pháp hànhchính là chủ yếu nhăm thực thi nhiệm vụ của mình.
Hệ thống các cơ quan quản lí nhà nước về lao động thuộc quyền chỉ đạo điều hành của Chính phủ có hai loại: Hệ thống các cơ quan chuyên ngành (cơ quan lao động) và hệ thống các cơ qu hành chính nhà nước ở trung ương và các địa phương
4.Các biện pháp quản lí nhà nước về lao động
Để thực hiện quản lí nhà nước về lao động có hiệu quả, nha nước không chỉ dựa vào hệ thống các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền, có trách nhiệm mà còn phải biết đề ra và sử dụng các biện pháp quản lí thích hợp. Theo quy định của pháp luật các biện pbnp chủ yếu được sử dụng nhằm thực hiện công tác quản lí nhà nước về lao động bao gồm: Ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành Bộ luật lao động, các luật, pháp lệnh về lao độg; Ban hành các chính sách, các quy định nhằm tổ chức tốt các hoạt động chức năng của hệ thống các cơ quan quản lí nhà nước về lao động; xây dựng chính sách phục vụ cho sự vận hành của thị trường lao động…
Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest:
- Bài viết trong lĩnh vực pháp luật lao động được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
- Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý Vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
- Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, E-mail: info@everest.net.vn.
