Khi đã hình thành quan hệ lao động bằng hành vi giữa người lao động và người sử dụng lao động thì người lao động có bắt buộc phải tuân thủ nội quy lao động của doanh nghiệp hay không? Nếu nội quy lao động trái quy định của pháp luật thì có thể xử lý hành vi vi phạm của người lao động không? Luật Minh Gia tư vấn như sau
Nội dung tư vấn:
em có thắc mắc, khúc mắc rất mong được luật sư giải đáp. Sự việc vấn đề của em như sau: Em có
làm việc tại một công ty, sau 2 tháng thử việc thì đã được nhận làm chính thức, cũng kèm hưởng
lương chính thức. Nhưng vẫn chưa được ký hợp đồng. Trong hợp đồng em có biết là có điều khoản về
nội quy, nếu như vi phạm nội quy 1 vài lần và nhận 3 bản cảnh cáo thì sẽ bị cho thôi việc.
Em muốn hỏi rằng, với trường hợp của em, nhận lương chính thức nhưng
chưa ký hợp đồng lao động thì khi bị cho thôi việc với điều khoản như trên, thì vậy có được tính là
hợp pháp không?
Và em có được bồi hoàn 02 Tháng lương theo luật lao động không ạ?
Rất mong nhận được sự giải thích cũng như tư vấn của luật sư. Em xin
chân thành cảm ơn.
Trả lời tư vấn:
Chào bạn, cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi
đề nghị tư vấn đến V-Law, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:
Căn cứ thông tin bạn đã cung cấp, có thể thấy sau 2 tháng thử việc
bạn đã được nhận làm nhân viên của công ty nhưng chưa ký hợp đồng lao động. Như vậy, theo quy định
tại Điều 29 Bộ luật lao động thì sau thời gian thử việc, nếu thử việc đạt yêu cầu và công ty đồng ý
nhận bạn vào làm việc thì phải giao kết hợp đồng lao động:
“Điều 29. Kết thúc thời gian thử việc
1. Khi việc làm thử đạt yêu cầu thì người sử dụng lao động phải
giao kết hợp đồng lao động với người lao động.
2. Trong thời gian thử việc, mỗi bên có quyền huỷ bỏ thoả thuận
thử việc mà không cần báo trước và không phải bồi thường nếu việc làm thử không đạt yêu cầu mà hai
bên đã thoả thuận.”
Trường hợp hết thời gian thử việc mà bạn vẫn làm việc nhưng công ty
không giao kết hợp đồng lao động với bạn thì công ty có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy
định tại Điều 6 Nghị định 95/2013/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung bởi Điều 1 Nghị định
88/2015/NĐ-CP:
“Điều 6. Vi phạm quy định về thử việc
1. Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000
đồng đối với người sử dụng lao động khi có một trong các hành vi sau đây:
a) Yêu cầu thử việc đối với người lao động làm việc theo hợp đồng
lao động theo mùa vụ;
b) Không thông báo kết quả công việc người lao động đã làm thử
theo quy định của pháp luật.
2. Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với người
sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:
a) Yêu cầu người lao động thử việc quá 01 lần đối với một công
việc;
b) Thử việc quá thời gian quy định;
c) Trả lương cho người lao động trong thời gian thử việc thấp hơn
85% mức lương của công việc đó;
d) Kết thúc thời gian thử việc, người lao động vẫn tiếp
tục làm việc mà người sử dụng lao động không giao kết hợp đồng lao động với người lao
động.
3. Biện pháp khắc phục hậu quả:
Buộc trả đủ 100% tiền lương của công việc đó cho người lao động
đối với hành vi vi phạm quy định tại Điểm a Khoản 1, Điểm a, Điểm b và Điểm c Khoản 2 Điều
này.”
Như vậy, mặc dù bạn chưa giao kết hợp đồng lao động nhưng đã hình
thành quan hệ lao động ở đây theo quy định tại Khoản 6 Điều 3 Bộ luật Lao động:
“6. Quan hệ lao động là quan hệ xã hội phát sinh trong
việc thuê mướn, sử dụng lao động, trả lương giữa người lao động và người sử dụng lao
động.”
Và khi đã hình thành quan hệ lao động thì bạn phải có nghĩa vụ tuân
thủ nội quy lao động. Mặc dù pháp luật không quy định cụ thể về khái niệm nội quy lao động, tuy
nhiên có thể hiểu nội quy lao động chứa đựng những quy định về kỷ luật lao động mà người lao động
phải thực hiện khi lao động tại một tổ chức, quy định về việc xử lý hành vi vi phạm kỷ luật lao
động của người lao động, quy định trách nhiệm vật chất đối với người lao động vi phạm kỷ luật lao
động gây thiệt hại đến tài sản của công ty…
Như vậy, nếu bạn tham gia quan hệ lao động tại công ty mà không tuân
thủ nội quy lao động thì bạn vẫn phải chịu trách nhiệm với hành vi vi phạm của mình theo quy định
tại nội quy của công ty. Do đó nếu bạn vi phạm nội quy lao động, bạn có thể bị áp dụng các hình
thức kỷ luật theo quy định tại Điều 125 Bộ luật Lao động:
“Điều 125. Hình thức xử lý kỷ luật lao động
1. Khiển trách.
2. Kéo dài thời hạn nâng lương không quá 06 tháng; cách
chức.
3. Sa thải.”
Tuy nhiên, trong các hình thức xử lý kỷ luật người lao động không có
hình thức buộc thôi việc mà chỉ có hình thức xử lý kỷ luật sa thải. Do đó, nếu nội quy lao động quy
định hình thức thôi việc là trái quy định tại Khoản 2 Điều 119 Bộ luật Lao động:
“Điều 119. Nội quy lao động
…
2. Nội dung nội quy lao động không được trái với pháp luật về lao
động và quy định khác của pháp luật có liên quan…”
Và để áp dụng hình thức xử lý kỷ luật sa thải, bạn phải thuộc một
trong những trường hợp theo quy định tại Điều 126 Bộ luật Lao động:
“Điều 126. Áp dụng hình thức xử lý kỷ luật sa thải
Hình thức xử lý kỷ luật sa thải được người sử dụng lao động áp
dụng trong những trường hợp sau đây:
1. Người lao động có hành vi trộm cắp, tham ô, đánh bạc, cố ý gây
thương tích, sử dụng ma tuý trong phạm vi nơi làm việc, tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công
nghệ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của người sử dụng lao động, có hành vi gây thiệt hại nghiêm
trọng hoặc đe doạ gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về tài sản, lợi ích của người sử dụng lao
động;
2. Người lao động bị xử lý kỷ luật kéo dài thời hạn nâng lương mà
tái phạm trong thời gian chưa xoá kỷ luật hoặc bị xử lý kỷ luật cách chức mà tái phạm.
Tái phạm là trường hợp người lao động lặp lại hành vi vi phạm đã
bị xử lý kỷ luật mà chưa được xóa kỷ luật theo quy định tại Điều 127 của Bộ luật này;
3. Người lao động tự ý bỏ việc 05 ngày cộng dồn trong 01 tháng
hoặc 20 ngày cộng dồn trong 01 năm mà không có lý do chính đáng.
Các trường hợp được coi là có lý do chính đáng bao gồm: thiên
tai, hoả hoạn, bản thân, thân nhân bị ốm có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền
và các trường hợp khác được quy định trong nội quy lao động.”
Vậy, trong trường hợp bạn có những hành vi vi phạm nội quy lao động
thì công ty vẫn có thể căn cứ vào nội quy lao động để xử lý kỷ luật bạn. Tuy nhiên, việc áp dụng
hình thức xử lý kỷ luật người lao động phải phù hợp với quy định của pháp luật.
Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Việt về vấn đề bạn yêu cầu
tư vấn. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email
hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến để được giải đáp, hỗ trợ kịp
thời.
