Cả doanh nghiệp lẫn người lao động đều vẫn mang tâm lý e ngại và không mấy mặn mà với việc thành lập công đoàn cơ sở vì không hiểu được vai trò quan trọng của công đoàn trong việc “điều hòa” mối quan hệ lao động. Công đoàn cơ sở đóng vai trò quan trọng trong mối quan hệ giữa người sử dụng lao động và người lao động tại doanh nghiệp. Vậy có nên thành lập công đoàn cơ sở tại doanh nghiệp hay không?
Điều kiện thành lập công đoàn cơ sở
Căn cứ Khoản 1, Điều 16 của Điều lệ công đoàn 2013 và Khoản 1, Điều 5 của Nghị định 98/2014/NĐ-CP về việc thành lập tổ chức chính trị, các tổ chức chính trị – xã hội tại doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế, doanh nghiệp được coi là đủ điều kiện thành lập công đoàn cơ sở khi có ít nhất 05 đoàn viên Công đoàn hoặc 05 người lao động có đơn tự nguyện gia nhập Công đoàn Việt Nam.
Cần lưu ý, người lao động có quyền chủ động hoàn toàn và phải tự nguyện trong việc tham gia Công đoàn và thành lập công đoàn cơ sở. Doanh nghiệp phải phối hợp và tạo điều kiện thuận lợi cho việc thành lập và hoạt động của công đoàn cơ sở.
Có công đoàn cơ sở doanh nghiệp và người lao động sẽ có quyền lợi gì?
Về phía doanh nghiệp
Trước hết, vì có công đoàn cơ sở đóng vai trò “điều hòa”, nên doanh nghiệp sẽ hạn chế được những tranh chấp không đáng có với người lao động, chủ yếu thông qua cơ chế đối thoại định kỳ và tổ chức hội nghị người lao động định kỳ.
Mặt khác, dù doanh nghiệp có thành lập công đoàn cơ sở hay không, thì mỗi tháng vẫn phải trích 2% quỹ tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động để đóng kinh phí công đoàn lên công đoàn cấp trên trực tiếp.
Trong khi đó, nếu có công đoàn cơ sở, Ban chấp hành công đoàn cơ sở sẽ được sử dụng theo tỷ lệ phần trăm trên tổng số thu kinh phí công đoàn, và được sử dụng 100% tổng số thu khác của mình. Như vậy, doanh nghiệp và công đoàn cơ sở sẽ có thêm nguồn kinh phí để bảo đảm phúc lợi tốt hơn cho người lao động.
Về phía người lao động
Công đoàn cơ sở sẽ là tổ chức đại diện cho họ để “đàm phán” với doanh nghiệp nhằm bảo đảm quyền lợi cho chính họ, bởi lẽ doanh nghiệp sẽ phải tham khảo ý kiến Ban chấp hành công đoàn cơ sở trước khi ban hành các quy định có liên quan đến quyền, nghĩa vụ, chế độ chính sách đối với người lao động. Đây cũng sẽ là cầu nối truyền tải những tâm tư, nguyện vọng của người lao động đến với doanh nghiệp.
Với những lợi ích như trên, việc thành lập công đoàn cơ sở tại doanh nghiệp là điều cần thiết, không chỉ nhằm bảo đảm quyền lợi của người lao động tốt hơn mà còn hạn chế những rủi ro không đáng có cho doanh nghiệp trong quan hệ lao động.
Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest:
- Bài viết trong lĩnh vực pháp luật lao động được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
- Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý Vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
- Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6198, Email: info@everest.net.vn.
