sản riêng? Quy định của pháp luật về hôn nhân thực tế, tài sản chung vợ
chồng.
Tóm tắt câu hỏi:
Gia đình chúng tôi sinh sống tại Sài Gòn, miền Nam Việt Nam
từ trước năm 1975. Bố mẹ tôi sống chung như vợ chồng, không có hôn thú và có với nhau 03 người con.
Ba chị em chúng tôi chỉ có giấy thế vì khai sinh, được làm tại tòa sơ thẩm của chế độ Sài Gòn. Sau
ngày 30 tháng 4 năm 1975 bố tôi phải bị đi tập trung cải tạo, do có làm việc cho chế độ Sài Gòn.
Vào lúc ấy mẹ tôi và chúng tôi phải ở nhờ nhà của người bạn của bố mẹ tôi và cũng không có tài sản
gì khác sau ngày 30/4 ấy. Mãi đến 1983 bố tôi mới được trả tự do về sống với gia đình. Năm 1981 mẹ
tôi mua một căn nhà do tiền của bà làm lụng, để dành được. Đến nay căn nhà ấy đã có sổ đỏ rồi. Năm
2014, bố tôi qua đời do già và bệnh tật. Điểm quan trọng là bố mẹ tôi chưa bao giờ có giấy hôn thú,
ngay cà đến khi bố tôi qua đời; sổ đỏ của căn nhà chỉ có tên của mẹ tôi. Vậy thì, theo luật pháp
hiện hành của Việt Nam, căn nhà ấy có được xem là tài sản riêng của mẹ tôi hay không? Chân thành
cám ơn!
Luật sư tư vấn:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của
mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của V-Law.
Với thắc mắc của bạn, tôi
xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như
sau:
Trước tiên, cần xác
định quan hệ giữa bố và mẹ bạn
Tại Khoản 3 Nghị quyết 35/2000/QH10 ngày 9/6/2000 của
Quốc hội hướng dẫn về việc thi hành Luật hôn nhân và gia đình có quy định:
“Trong trường hợp quan hệ vợ chồng được xác lập trước
ngày 3/1/1987, ngày Luật hôn nhân và gia đình năm 1986 có hiệu lực mà chưa đăng ký kết hôn thì được
khuyến khích đăng ký kết hôn; trong trường hợp có yêu cầu ly hôn thì được Tòa án thụ lý giải quyết
theo quy định về ly hôn của Luật hôn nhân và gia đình năm 2000”.
Theo đó, nếu nam nữ chung sống với nhau như vợ chồng trước
ngày 3/1/1987 thì vẫn được coi là vợ chồng (hôn nhân thực tế). Tuy nhiên, hiện nay hôn nhân thực tế
có rất nhiều quan điểm khác nhau, theo Tòa dân sự Tòa án nhân dân tối cao thì hôn nhân thực tế phải
đáp ứng được cả hai điều kiện về hình thức và nội dung.
– Về hình thức: Hai bên chung sống với nhau như vợ chồng
trước ngày 03 tháng 01 năm 1987 mà không đăng ký kết hôn.
– Về nội
dung: Hai bên nam, nữ phải tuân thủ đầy đủ điều kiện kết hôn theo quy định tại Điều 4, 5, 6, 9, 10
của Luật hôn nhân gia đình năm 1960.
Như vậy theo thông tin mà bạn
cung cấp, bố mẹ bạn sống chung như vợ chồng trước năm 1975 nên bố, mẹ bạn thỏa mãn về điều kiện
hình thức nêu trên. Thêm vào đó, bố mẹ bạn có với nhau 03 người con. Ba chị em bạn đã có giấy thế
vì khai sinh, được làm tại tòa sơ thẩm của chế độ Sài Gòn nên chúng tôi nhận định rằng bố, mẹ bạn
đã tuân thủ đầy đủ điều kiện kết hôn theo quy định của
Luật hôn nhân gia đình năm 1960
. Do
đó, trong trường này, quan hệ giữa bố và mẹ bạn vẫn được coi là quan hệ vợ
chồng.
Thứ hai, xin trả lời về vấn đề căn
có được xem là tài sản riêng của mẹ bạn hay không?
1900.6198
Tại Khoản 1, Điều 33 Luật hôn nhân gia đình 2014 có quy
định về tài sản chung của vợ chồng như sau:
“1. Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng
tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản
riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1
Điều 40 của Luật này; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản
khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.
Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là
tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho
riêng”.
Theo thông tin mà bạn đưa ra thì năm 1981 mẹ bạn mua một căn
nhà do tiền của bà làm lụng, để dành được; sổ đỏ của căn nhà chỉ có tên của mẹ bạn. Việc mẹ bạn mua
nhà dù có đứng tên mẹ bạn và tiền mua tài sản này là tiền do một mình mẹ bạn tạo nên thì căn nhà đó
vẫn được xác định là tài sản chung của bố mẹ bạn nếu bố mẹ bạn không có thỏa thuận gì khác vì nó
được hình thành từ thu nhập do lao động của mẹ bạn trong thời kỳ hôn nhân.
Như vậy, theo các căn cứ và phân tích trên ngôi nhà mà bạn
nói tới được coi là tài sản chung của bố mẹ bạn.
Bạn có thể tham khảo thêm một số bài viết có
liên quan khác của V-Law
Hy vọng rằng sự tư vấn của chúng
tôi sẽ giúp bạn lựa chọn phương án thích hợp nhất để giải quyết những vướng mắc của bạn. Nếu còn
bất cứ thắc mắc gì liên quan đến sự việc bạn có thể liên hệ
1900.6198
để được giải
đáp.
——————-
THAM KHẢO CÁC DỊCH VỤ
CÓ LIÊN QUAN CỦA V-Law
Lưu ý: Ý kiến của Luật sư, văn bản pháp luật được
trích dẫn trong tư vấn nêu trên có thể đã hết hiệu lực tại thời điểm tham khảo bài viết. Để được tư
vấn, lắng nghe ý kiến tư vấn chính xác nhất và mới nhất từ các Luật sư vui lòng liên hệ với chúng
tôi qua Hotline: 1900.6198. Các Luật sư chuyên môn, nhiều năm kinh nghiệm của
chúng tôi sẽ tư vấn – hỗ trợ bạn ngay lập tức!
Bạn cũng có thể tham khảo thêm thông tin các dịch vụ tư vấn
về luật hôn nhân và gia đình của chúng tôi:
Trân trọng cám ơn!
