Luật sư tư vấn về trường hợp người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật thì có được hưởng tiền lương không và các vấn đề pháp lý khác có liên quan.
Nội dung hợp đồng lao động trái pháp luật thì có được trả lương:
Vào ngày 1-4-2019, tôi có nghỉ việc tự do mà không báo vơi chủ xưởng của tôi (xưởng tư nhân may mặc). Về việc thông báo sẽ nghỉ hẳn ở đó và vào công ty nhà nước làm,tôi đã thông báo cho chủ xưởng trước đó 1 tuần, nhưng chủ xưởng không đồng ý và bắt tôi phải làm hết tuần sau, khi tìm được người thay tôi. Do lí do công việc, công ty tôi đi tuyển đã gọi tôi đi làm chiều ngày 1-4-2019. Do gấp gáp lên tôi không báo nghỉ được.Và đến ngày 3-4-2019 là gần ba ngày tôi nghỉ ở đó, tối qua hôm qua thì chủ xưởng có gọi và nhắn tin bảo “ nghỉ ba ngày tự do là không được nhận lương đâu” mà tôi không hề biết ở đó có quy định nghỉ ba ngày không phép là mất cả tháng lương của tôi. Ở đó thì không có đóng bất kì loại bảo hiểm nào cả, không có chế độ nghỉ 12 ngày/1 năm, nghỉ ngày nào là mất công ngày đó. Vậy thưa các luật sư, tôi có nhận lại được 1 tháng lương của mình không, và tại sao chủ xưởng lại không cho tôi nhận tiền vì lí do nghỉ ba ngày không phép mà tôi không hề biết hay không hề được thông báo quy định như vậy. Tôi xin chân thành cảm ơn !
Trả lời hợp đồng lao động trái pháp luật thì có được trả lương:
Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Việt, vấn đề của bạn chúng tôi tư vấn như sau:
Thứ nhất, vấn đề chi trả tiền lương, bảo hiểm xã hội, ngày nghỉ hằng năm.
– Chi trả tiền lương.
Căn cứ theo quy định tại Điều 96 Bộ luật Lao động 2012 quy định về nguyên tắc trả lương như sau:
“Người lao động được trả lương trực tiếp, đầy đủ và đúng thời hạn.
Trường hợp đặc biệt không thể trả lương đúng thời hạn thì không được chậm quá 01 tháng và người sử dụng lao động phải trả thêm cho người lao động một khoản tiền ít nhất bằng lãi suất huy động tiền gửi do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố tại thời điểm trả lương”.
Theo đó, người lao động được trả lương trực tiếp, đầy đủ và đúng thời hạn. Do vậy, nếu bạn đi làm được bao nhiêu ngày thì bắt buộc xưởng sẽ phải có trách nhiệm trả đủ lương cho bạn trong những bạn đã đi làm, không thể đưa ra lý do bạn tự ý nghỉ 03 ngày nên sẽ mất lương của tháng đó.
– Đóng bảo hiểm xã hội.
Căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định về đối tượng đóng bảo hiểm như sau:
“1. Người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm:
a) Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả hợp đồng lao động được ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động;
b) Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng;
c) Cán bộ, công chức, viên chức;
…”.
Theo điểm a khoản 1 Điều này, nếu người lao động có ký kết hợp đồng lao động với người sử dụng lao động thì sẽ thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, do đó công ty phải có trách nhiệm đóng bảo hiểm xã hội cho bạn, nếu không đóng là trái với quy định của pháp luật.
– Nghỉ hằng năm.
Căn cứ theo quy định tại Điều 111 Bộ luật Lao động 2012 quy định về ngày nghỉ hằng năm như sau:
1. Người lao động có đủ 12 tháng làm việc cho một người sử dụng lao động thì được nghỉ hằng năm, hưởng nguyên lương theo hợp đồng lao động như sau:
a) 12 ngày làm việc đối với người làm công việc trong điều kiện bình thường;
b) 14 ngày làm việc đối với người làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc người làm việc ở những nơi có có điều kiện sinh sống khắc nghiệt theo danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội chủ trì phối hợp với Bộ Y tế ban hành hoặc lao động chưa thành niên hoặc lao động là người khuyết tật;
…”.
Theo đó, nếu bạn có đủ 12 tháng làm việc cho xưởng may đó thì bạn sẽ được nghỉ 12 ngày làm việc và hưởng nguyên lương, trường hợp bạn làm việc cho xưởng may dưới 12 tháng thì thời gian nghỉ hằng năm được tính theo tỷ lệ tương ứng với số thời gian làm việc. Nếu bạn không nghỉ, thì sẽ được thanh toán bằng tiền.
Vì vậy, nếu bạn không được xưởng may chi trả lương tháng cuối cùng làm việc, không được đóng bảo hiểm xã hội, không được nghỉ hằng năm hưởng nguyên lương thì bạn có thể yêu cầu ban lãnh đạo xưởng may giải quyết, nếu không được thì bạn có quyền làm đơn gửi trực tiếp đến Phòng lao động – Thương binh – Xã hội hoặc Tòa án nhân dân cấp huyện nơi xưởng may đóng trụ sở để được giải quyết quyền lợi của mình.
Thứ hai, vấn đề tự ý nghỉ việc.
Khi nghỉ việc thì bạn sẽ phải có trách nhiệm thông báo cho công ty biết trước theo quy định tại khoản 2, 3 Điều 37 Bộ luật Lao động 2012 như sau:
“2. Khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động theo quy định tại khoản 1 Điều này, người lao động phải báo cho người sử dụng lao động biết trước:
a) Ít nhất 3 ngày làm việc đối với các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và g khoản 1 Điều này;
b) Ít nhất 30 ngày nếu là hợp đồng lao động xác định thời hạn; ít nhất 03 ngày làm việc nếu là hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng đối với các trường hợp quy định tại điểm d và điểm đ khoản 1 Điều này;
…
3. Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, nhưng phải báo cho người sử dụng lao động biết trước ít nhất 45 ngày, trừ trường hợp quy định tại Điều 156 của Bộ luật này”.
Do bạn không cung cấp rõ hợp đồng lao động của bạn là loại hợp đồng gì nên chúng tôi chia ra làm 2 trường hợp như sau:
– Trường hợp 1: Hợp đồng lao động của bạn ký kết với xưởng là hợp đồng lao động không xác định thời hạn. Bạn có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động mà không cần có lý do, nhưng phải báo cho xưởng may biết trước ít nhất 45 ngày.
– Trường hợp 2: Hợp đồng lao động của bạn ký kết với xưởng là hợp đồng lao động xác định thời hạn. Bạn phải có một trong số các căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 37 Bộ luật Lao động 2012 như sau mới được chấm dứt hợp đồng lao động: “1. Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trước thời hạn trong những trường hợp sau đây:
a) Không được bố trí theo đúng công việc, địa điểm làm việc hoặc không được bảo đảm điều kiện làm việc đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động;
b) Không được trả lương đầy đủ hoặc trả lương không đúng thời hạn đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động;
c) Bị ngược đãi, quấy rối tình dục, cưỡng bức lao động;
d) Bản thân hoặc gia đình có hoàn cảnh khó khăn không thể tiếp tục thực hiện hợp đồng lao động;
đ) Được bầu làm nhiệm vụ chuyên trách ở cơ quan dân cử hoặc được bổ nhiệm giữ chức vụ trong bộ máy nhà nước;
…”.
Đồng thời, bạn sẽ phải đảm bảo nghĩa vụ báo cho xưởng biết trước ít nhất 03 ngày làm việc nếu thuộc trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và g khoản 1 Điều 37; ít nhất 30 ngày đối với hợp đồng lao động xác định thời hạn.
Do đó, nếu bạn nghỉ việc không đáp ứng đủ các điều kiện trên thì bạn thuộc trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luât.
Khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật, thì bạn sẽ phải có nghĩa vụ theo quy định tại khoản 1, 2 Điều 49 Bộ luật Lao động 2012 như sau:
1. Không được trợ cấp thôi việc và phải bồi thường cho người sử dụng lao động nửa tháng tiền lương theo hợp đồng lao động.
2. Nếu vi phạm quy định về thời hạn báo trước thì phải bồi thường cho người sử dụng lao động một khoản tiền tương ứng với tiền lương của người lao động trong những ngày không báo trước.
3. Phải hoàn trả chi phí đào tạo cho người sử dụng lao động theo quy định tại Điều 62 của Bộ luật này”.
Bạn phải bồi thường cho xưởng may nửa tháng tiền lương theo hợp đồng lao động, nếu vi phạm quy định về thời hạn báo trước thì phải bồi thường cho xưởng may một khoản tiền tương ứng với tiền lương của bạn trong những ngày không báo trước, phải hoàn trả chi phí đào tạo ( nếu có).