Từ khi ra đời, Công đoàn Việt Nam đã và đang tích cực đổi mới, thực hiện những hoạt động giúp cho người lao động đảm bảo những quyền, lợi ích chính đáng và có được lòng tin, sự tín nhiệm của nhân dân lao động. Vậy đoàn viên công đoàn là gì, chức năng và nhiệm vụ ra sao?
Đoàn viên công đoàn là gì?
Hiện nay, chưa có định nghĩa nào cụ thể về đoàn viên công đoàn. Nhưng có thể hiểu đoàn viên công đoàn là những người lao động đang làm việc tại các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp gia nhập vào tổ chức công đoàn. Ngoài ra, hiện nay pháp luật công đoàn Việt Nam có quy định cụ thể định nghĩa về cán bộ công đoàn chuyên trách và cán bộ công đoàn không chuyên trách:
Cán bộ công đoàn chuyên trách là người được tuyển dụng, bổ nhiệm để đảm nhiệm công việc thường xuyên trong tổ chức công đoàn.
Cán bộ công đoàn không chuyên trách là người làm việc kiêm nhiệm được Đại hội công đoàn, Hội nghị công đoàn các cấp bầu ra hoặc được Ban chấp hành công đoàn chỉ định, bổ nhiệm vào chức danh từ Tổ phó tổ công đoàn trở lên.
(Theo Khoản 4, 5 Điều 4 Luật Công Đoàn năm 2012)
Đoàn viên công đoàn là những người làm việc, phục vụ cho tổ chức công đoàn, là tổ chức chính trị – xã hội đại diện cho người lao động, đứng ra bảo vệ những quyền và lợi ích chính đáng cho người lao động. Hệ thống công đoàn được tổ chức bao gốm Tổng liên đoàn lao động Việt Nam và tổ chức công đoàn các cấp. Công đoàn cơ sở được tổ chức tại các cơ quan nhà nước, các tổ chức, doanh nghiệp Việt Nam, các cơ quan, tổ chức quốc tế hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam có sử dụng lao động theo quy định của pháp luật lao động.
Nắm rõ hơn về bản chất của công đoàn, xem thêm bài viết: Công đoàn – những quy định quan trọng cần biết
Quyền lợi và nghĩa vụ của đoàn viên công đoàn
Quyền và lợi ích của đoàn viên công đoàn
(i) Một là: Được thông tin, thảo luận và biểu quyết công việc của Công đoàn, được ứng cử, đề cửa và bầu cử cơ quan lãnh đạo của Công đoàn; những đoàn viên ưu tú được Công đoàn giới thiệu để Đảng xem xét kết nạp, giới thiệu để bầu vào cơ quan của Nhà nước, các tổ chức chính trị – xã hội khác; được phê bình, chất vấn cán bộ lãnh đạo của Công đoàn, kiến nghị, bãi miễn cán bộ công đoàn có sai phạm.
(ii) Hai là: yêu cầu Công đoàn can thiệp (kể cả trước toà án) bảo vệ nhân phẩm và lợi ích hợp pháp, chính đáng khi bị xâm phạm như: việc làm, tiền lương, tiền thưởng, thời giờ làm việc, nghỉ ngơi, các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hộ lao động…
(iii) Ba là: Được Công đoàn tư vấn miễn phí về pháp luật lao động và Công đoàn; được Công đoàn hướng dẫn giúp đỡ tìm việc làm, học nghề; ưu tiên xét và học tại các trường, lớp do Công đoàn tổ chức; được thăm hỏi, giúp đỡ lúc ốm đau hoặc khi gặp hoàn cảnh khó khăn; được tham gia các sinh hoạt văn hoá, du lịch, nghi ngơi do Công đoàn tổ chức.
(iv) Bốn là: Đoàn viên khi nghỉ hưu được Công đoàn cơ sở nơi làm thủ tục về nghỉ và Công đoàn cơ sở nơi cư trú giúp đỡ, bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng, được tham gia sinh hoạt Câu lạc bộ hưu trí, Ban liên lạc hưu trí do Công đoàn tổ chức.
Nghĩa vụ của đoàn viên công đoàn
(i) Một là: Thực hiện tốt nghĩa vụ công dân, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
(ii) Hai là: Thực hiện các Nghị quyết của Công đoàn, tham gia các hoạt động và sinh hoạt Công đoàn, đóng đoàn phí, tuyên truyền phát triển đoàn viên, xây dựng tổ chức Công đoàn.
(iii) Ba là: Không ngừng học tập, nâng cao trình độ chính trị, văn hoá, chuyên môn, tay nghề, rèn luyện phẩm chất giai cấp công nhân; sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật.
(iv) Bốn là: Giúp đỡ đồng nghiệp nâng cao trình độ nghề nghiệp, lao động đạt hiệu quả và tổ chức tốt cuộc sống; đoàn kết giúp đỡ nhau bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, tổ chức Công đoàn.
Xem thêm: Chức năng và nhiệm vụ của công đoàn Việt Nam
Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest:
- Bài viết trong lĩnh vực pháp luật lao động được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
- Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý Vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
- Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6198, E-mail: info@everest.org.vn.
