Chế độ bảo hiểm thai sản là một trong các chế độ bảo hiểm xã hội bao gồm các quy định của nhà nước nhằm đảm bảo thu nhập, sức khỏe cho lao động nữ khi mang thai, sinh con.
Điều kiện hưởng bảo hiểm thai sản
Căn cứ Điều 31 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 quy định điều kiện hưởng chế độ thai sản như sau: “1. Người lao động được hưởng chế độ thai sản khi thuộc một trong các trường hợp sau đây: a) Lao động nữ mang thai; b) Lao động nữ sinh con; c) Lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ; d) Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi; đ) Lao động nữ đặt vòng tránh thai, người lao động thực hiện biện pháp triệt sản; e) Lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội có vợ sinh con. 2. Người lao động quy định tại các điểm b, c và d khoản 1 Điều này phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi. 3. Người lao động quy định tại điểm b khoản 1 Điều này đã đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền thì phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 03 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con. 4. Người lao động đủ điều kiện quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều này mà chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc trước thời điểm sinh con hoặc nhận con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì vẫn được hưởng chế độ thai sản theo quy định tại các Điều 34, 36, 38 và khoản 1 Điều 39 của Luật này”.
Theo đó, điều kiện hưởng bảo hiểm thai sản gồm 2 điều kiện như sau:
Thứ nhất: Người lao động phải thuộc một trong các đối tượng được hưởng chế độ thai sản như: Lao động nữ mang thai, lao động nữ sinh con, lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ, người lao động nhận nuôi con dưới 06 tháng tuổi, lao động nữ đặt vòng tránh thai hoặc thực hiện biện pháp triệt sản, lao động năm đóng bảo hiểm xã hội có vợ sinh con.
Thứ hai: Người lao động phải đáp ứng điều kiện về thời gian tham gia bảo hiểm xã hội:
Đối với người lao động nữ sinh con, người mang thai hộ người nhờ mang thai hộ, người nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh
Đối với lao động nữ sinh con đã đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám chữa bệnh thì phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 03 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh.
Thời gian 12 tháng trước khi sinh được tính như sau:
Trường hợp sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi trước ngày 15 của tháng thì tháng sinh con và nhận nuôi con không tính vào 12 tháng trước khi sinh.
Trường hợp sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi từ ngày 15 trở đi của tháng và tháng đó có đóng bảo hiểm xã hội thì tháng sinh con và nhận nuôi con tính vào 12 tháng trước khi sinh. Trường hợp tháng đó không đóng bảo hiểm xã hội thì tháng sinh con không tính vào 12 tháng trước khi sinh.
Mức hưởng bảo hiểm thai sản
Căn cứ quy định tại Điều 39 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 và Điều 12 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH thì:
Mức hưởng một tháng bằng 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản. Trường hợp người lao động đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 06 tháng thì mức hưởng chế độ thai sản theo quy định tại Điều 32, Điều 33, các khoản 2, 4, 5 và 6 Điều 34, Điều 37 của Luật này là mức bình quân tiền lương tháng của các tháng đã đóng bảo hiểm xã hội;
Ngoài ra, lao động nữ sinh con được hưởng trợ cấp 1 lần khi sinh theo quy định tại Điều 38 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014. Trợ cấp một lần cho mỗi con bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng lao động nữ sinh con.
Hồ sơ hưởng bảo hiểm thai sản
Điều 101 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 và Điều 9 Quyết định 636/QĐ-BHXH hồ sơ quy trình giải quyết hưởng chế độ bảo hiểm quy định hồ sơ hưởng chế độ thai sản do người lao động phải chuẩn bị chứng minh thư nhân dân (bản sao) và các giấy tờ sau:
(i) Sổ bảo hiểm xã hội (bản gốc);
(ii) Bản sao giấy khai sinh hoặc bản sao giấy chứng sinh của con.
Người lao động nữ sinh con phải nộp hồ sơ hưởng bảo hiểm thai sản cho bên đơn vị sử dụng lao động trong thời hạn 45 ngày sau khi quay trở lại làm việc. Sau khi đơn vị sử dụng lao động nhận đủ hồ sơ của người lao động thì phải hoàn tất hồ sơ và nộp cho cơ quan bảo hiểm xã hội trong vòng 10 ngày. Trong vòng 10 ngày kể từ ngày cơ quan bảo hiểm xã hội nhận đủ hồ sơ của bên đơn vị sử dụng lao động chuyển sang, cơ quan bảo hiểm xã hội phải tiến hành chi trả trợ cấp thai sản cho người lao động.
Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest:
- Bài viết trong lĩnh vực nêu trên được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
- Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết
- Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6198, E-mail: info@everest.net.vn.
