Vai trò của tổ chức công đoàn. Vai trò của tổ chức Công đoàn trong quan hệ lao động được thể hiện
như thế nào?
Sự phát triển của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa kéo
theo sự phát triển của quan hệ lao động . Do vậy, vai trò của tổ chức Công đoàn trong quan hệ lao
động cũng đượ phát huy tối đa để bảo vệ quyền lợi cho người lao động khi quan hệ lao động đang ngày
càng trở nên phức tạp và nhiều mâu thuẫn. Tổ chức Công đoàn trong quan hệ lao động được quy định
trong Hiến pháp năm 2013, Luật Công Đoàn năm 2012 và Bộ Luật lao động năm 2012.
Theo quy định tại Điều 10, Hiến pháp năm 2013 thì “Công đoàn Việt Nam là
tổ chức chính trị – xã hội của giai cấp công nhân và của người lao động được thành lập trên cơ sở
tự nguyện, đại diện cho người lao động, chăm lo và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của
người lao động; tham gia quản lý nhà nước, quản lý kinh tế – xã hội; tham gia kiểm tra, thanh tra,
giám sát hoạt động của cơ quan nhà nước, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp về những vấn đề liên quan
đến quyền, nghĩa vụ của người lao động; tuyên truyền, vận động người lao động học tập, nâng cao
trình độ, kỹ năng nghề nghiệp, chấp hành pháp luật, xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc.“
quy định “Công đoàn là tổ chức chính trị – xã hội rộng lớn của giai cấp
công nhân và của người lao động, được thành lập trên cơ sở tự nguyện, là
thành viên trong hệ thống chính trị của xã hội Việt Nam, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng
sản Việt Nam; đại diện cho cán bộ, công chức,
viên chức, công nhânvà những người lao động khác (sau đây gọi chung là người
lao động), cùng với cơ quan nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội chăm lo và bảo
vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động; tham gia quản lý nhà nước, quản lý kinh
tế – xã hội, tham gia thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động của cơ
quan nhà nước, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp; tuyên truyền, vận động người lao động học tập nâng
cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp, chấp hành pháp luật, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội
chủ nghĩa.”( Điều 1).
Về vai trò của tổ chức Công đoàn trong quan hệ lao động được quy định tại
Điều 188 Bộ Luật lao động năm 2012. Theo đó, Công đoàn có những vai trò cơ bản sau:
Thứ nhất, Công đoàn cơ sở thực hiện vai trò đại diện, bảo
vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên công đoàn, người lao động.
Thứ hai, Công đoàn tham gia, thương lượng, ký kết và giám
sát việc thực hiện thỏa ước lao động tập thể, thang lương, bảng lương, định mức lao động, quy chế
trả lương, quy chế thưởng, nội quy lao động, quy chế dân chủ ở doanh nghiệp, cơ quan, tổ
chức
Thứ ba, Công đoàn tham gia, hỗ trợ giải quyết tranh chấp
lao động. Khi xảy ra tranh chấp lao động về lợi ích, Công đoàn là tổ chức phối hợp, lãnh đạo người
lao động tiến hành đình công.
Thứ tư, Công đoàn tham gia đối thoại, hợp tác với người sử
dụng lao động xây dựng quan hệ lao động hài hoà, ổn định, tiến bộ tại doanh nghiệp, cơ quan, tổ
chức. Trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, tổ chức Công đoàn có
vai trò điều hoà và ổn định quan hệ lao động xã hội, đây là vai trò không một tổ chức nào khác có
thể thay thế. Bởi vì, Công đoàn là đại diện một bên của quan hệ lao động, thiếu Công đoàn không thể
tạo thành quan hệ lao động hoàn chỉnh.
Mặc dù pháp luật đã quy định cụ thể về chức năng, vai trò của Công đoàn
trong quan hệ lao động. Nhưng trên thực tế vai trò này vẫn chưa thực sự được phát huy một cách có
hiệu quả để bảo vệ quyền lợi cho người lao động. Vì việc áp dụng các quy định của pháp luật vào
thực tiễn còn phụ thuộc nhiều yếu tố, trong đó có yếu tố thực lực của chính bản than mỗi tổ chức
Công đoàn.
Lưu ý: Ý kiến của Luật sư, văn bản pháp luật được
trích dẫn trong tư vấn nêu trên có thể đã hết hiệu lực tại thời điểm tham khảo bài viết. Để được tư
vấn, lắng nghe ý kiến tư vấn chính xác nhất và mới nhất từ các Luật sư vui lòng liên hệ với chúng
tôi qua Hotline: 1900.6198. Các Luật sư chuyên môn, nhiều năm kinh nghiệm của
chúng tôi sẽ tư vấn – hỗ trợ bạn ngay lập tức!
