người lao động. Giữ bản chính giấy tờ tùy thân của người lao động.
Tóm tắt câu hỏi:
Hiện tại em đang là nhân viên lái xe của công ty
Taxi TNHH một thành viên Asia Ninh Thuận, tổng công ty ở Nha Trang. Em vào công ty từ 12/2015, lúc
mới vào công ty có tổ chức học nghiệp vụ mấy ngày và thu của em 600.000 đồng, thu thêm 3 triệu tiền
kí quỹ và giữ hồ sơ gốc lái xe của em, chạy mãi đến 8/2016 qua nhiều lần ý kiến công ty mới kí hợp
đồng lao động với em và giữ luôn hợp đồng lao động không đưa cho em bản nào và chỉ đưa cho em thẻ
bảo hiểm y tế không đưa sổ bảo hiểm xã hội mà không riêng gì em tất cả các nhân viên khác công ty
đều làm như thế. Từ ngày bắt đầu làm việc tới 12/01 em không vi phạm kỉ luật. Bình thường
lương của nhân viên được trả vào ngày 10 hàng tháng nhưng vừa rồi tháng 12 đến ngày
12/01 công ty vẫn chưa trả lương và em có nói với 1 tài xế khác là nợ doanh thu 100.000đ thì
bị phạt mà lương giờ này chưa có. Có một người khác nghe được nói lại cho giám đốc, giám đốc gọi
điện cho em nói là bị cắt ca qua tết mới giải quyết với lí do xúc phạm công ty. Công ty thường áp
dụng hình thức phạt tiền cho các trương hợp vi phạm và thực hiện cắt ca làm việc của mọi người. Như
vậy tất cả sự việc trên của công ty là đúng hay sai và em phải làm như thế nào? Mong luật sư tư
vấn!
Luật sư tư vấn:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến V-Law. Với thắc mắc của bạn, chúng tôi xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như
sau:
Thứ nhất, công ty ký
hợp đồng lao động đối với bạn:
Điều 16 quy định
Hình thức hợp đồng lao động
như sau:
“1. Hợp đồng lao động phải được giao kết bằng
văn bản và được làm thành 02 bản, người lao động giữ 01 bản, người sử dụng lao động giữ 01 bản, trừ
trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.
2. Đối với công việc tạm thời có thời hạn dưới
03 tháng, các bên có thể giao kết hợp đồng lao động bằng lời nói.”
Theo quy định pháp luật, khi người lao động vào làm
việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ 03 tháng trở lên thì phải được lập thành văn bản; cụ thể
là 02 bản, người lao động được giữ 1 bản.
Trường hợp công ty bạn ký hợp đồng lao động với bạn
nhưng chỉ lập 01 bản và giữ luôn, không đưa cho người lao động giữ 01 bản là hành vi trái
quy định pháp luật.
Đối với hành vi không ký đúng loại hợp đồng lao động với bạn, công ty sẽ bị
xử phạt hành chính theo quy định tại Khoản 1 Điều 5 Nghị định 95/2013/NĐ-CP được sửa đổi, bổ
sung tại Nghị định 88/2015/NĐ-CP như sau:
“Điều 5. Vi phạm quy định về giao kết hợp đồng lao
động
1. Phạt tiền người sử dụng lao động khi có một trong các hành vi: Không giao
kết hợp đồng lao động bằng văn bản đối với công việc có thời hạn trên 3 tháng; không giao kết đúng
loại hợp đồng lao động với người lao động; giao kết hợp đồng lao động không đầy đủ các nội dung chủ
yếu của hợp đồng lao động; giao kết hợp đồng lao động trong trường hợp thuê người lao động làm giám
đốc trong doanh nghiệp có vốn của Nhà nước không theo quy định của pháp luật theo một trong các mức
sau đây:
a) Từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng với vi phạm từ 01 người đến 10 người
lao động;
b) Từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng với vi phạm từ 11 người đến 50 người
lao động;
c) Từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng với vi phạm từ 51 người đến 100
người lao động;
d) Từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng với vi phạm từ 101 người đến 300
người lao động;
đ) Từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng với vi phạm từ 301 người lao động
trở lên.
… ”
Thứ hai, công ty phạt
tiền bạn vì lý do nợ doanh thu:
Điều 128 quy định
Những quy định cấm khi xử lý kỷ luật
lao động như sau:
“1. Xâm phạm thân thể, nhân phẩm của người lao
động.
2. Dùng hình thức phạt tiền, cắt lương thay việc
xử lý kỷ luật lao động.
3. Xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động
có hành vi vi phạm không được quy định trong nội quy lao động.”
Theo quy định của pháp luật thì nghiêm cấm người sử
dụng lao động dùng hình thức phạt tiền, cắt lương thay việc xử lý kỷ luật lao động; các hình thức
xử lý kỷ luật lao động khi người lao động có hành vi vi phạm là khiển trách; Kéo dài thời hạn nâng
lương không quá 06 tháng; cách chức; Sa thải.
Đối chiếu theo quy định trên vào trường hợp của bạn;
công ty bạn có hành vi cắt lương của bạn là vi phạm pháp luật.
Hành vi này sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo
quy định tại Khoản 3 Điều 15 Nghị định 95/2013/NĐ-CP như sau:
“3. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000
đồng đối với người sử dụng lao động khi có một trong các hành vi sau đây:
a) Xâm phạm thân thể, nhân phẩm của người lao
động khi xử lý kỷ luật lao động;
b) Dùng hình thức phạt tiền, cắt lương
thay việc xử lý kỷ luật lao động;
c) Xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động
có hành vi vi phạm không được quy định trong nội quy lao động.”
Thứ ba, công ty yêu cầu nộp
3.000.000 đồng để ký quỹ và giữ hồ sơ gốc lái xe của bạn:
Điều 20 Bộ luật lao động 2012 quy định Những hành vi
người sử dụng lao động không được làm khi giao kết, thực hiện hợp đồng lao động như
sau:
“1. Giữ bản chính giấy tờ tuỳ thân, văn bằng, chứng
chỉ của người lao động.
2. Yêu cầu người lao động phải thực hiện biện pháp
bảo đảm bằng tiền hoặc tài sản khác cho việc thực hiện hợp đồng lao động.”
Đối với hành vi giữ giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng chỉ và yêu cầu thực
hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định tại Điều 5 Nghị định
95/2013/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 88/2015/NĐ-CP như sau:
“…
2. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng
đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:
a) Giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng
chỉ của người lao động;
b) Buộc người lao động thực hiện biện pháp bảo đảm
bằng tiền hoặc tài sản khác cho việc thực hiện hợp đồng lao động;
c) Giao kết hợp đồng lao động với người lao động từ
đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi mà không có sự đồng ý bằng văn bản của người đại diện theo pháp luật
của người lao động.
3. Biện pháp khắc phục hậu
quả:
a) Buộc trả lại bản chính giấy tờ tùy thân, văn
bằng, chứng chỉ đã giữ của người lao động đối với hành vi vi phạm quy định tại Điểm a Khoản 2 Điều
này;
b) Buộc trả lại số tiền hoặc tài sản đã giữ của
người lao động cộng với khoản tiền lãi của số tiền đã giữ của người lao động tính theo mức lãi suất
tiền gửi không kỳ hạn cao nhất của các ngân hàng thương mại nhà nước công bố tại thời điểm xử phạt
đối với hành vi vi phạm quy định tại Điểm b Khoản 2 Điều này.”
Để đảm bảo quyền lợi cho bạn, bạn nên làm đơn
khiếu nại gửi đến Phòng lao động thương binh xã hội cấp huyện nơi công ty đặt trụ sở để yêu
cầu giải quyết.
Lưu ý: Ý kiến của Luật sư, văn bản pháp luật được
trích dẫn trong tư vấn nêu trên có thể đã hết hiệu lực tại thời điểm tham khảo bài viết. Để được tư
vấn, lắng nghe ý kiến tư vấn chính xác nhất và mới nhất từ các Luật sư vui lòng liên hệ với chúng
tôi qua Hotline: 1900.6198. Các Luật sư chuyên môn, nhiều năm kinh nghiệm của
chúng tôi sẽ tư vấn – hỗ trợ bạn ngay lập tức.
